matematyka.wiki

matematyka jest prosta

Grzepski

Stanisław Grzepski urodził się w Grzepsku koło Mławy około roku 1526 (dokładnej daty urodzenia nie znamy). Po ukończeniu studiów w Akademii Krakowskiej został Grzepski w roku 1557 bakałarzem, a w roku 1563 magistrem. W roku 1565 wszedł w skład Kolegium Mniejszego, a w roku 1567 został członkiem Kolegium Większego. Grzepski umarł w r. 1570.

Wedle wzmianek znajdujących się w rękopisie nieznanego autora, pochodzącym z wieku XVII, miał być Grzepski, przyjaciel Jana Kochanowskiego, człowiekiem pełnym prostoty i skromności, prowadzącym ascetyczne życie.

Grzepski jest autorem pierwszej polskiej książki o miernictwie pt.: Geometria, To iest, Miernicka Nauka, po Polsku krotko napisana z Graeckich y Łacińskich ksiąg. Naydźiesz teź tu iako naszy Miernicy zwykli mierzyć Imienie nd Włoki albo na łany. Item Jugerum Romanum iako wiele ma w sobie. Item iako wieżę albo co inszego wysokiego zmierzyć, albo dalekość iaką- Na przykład, kiedyby chciał wiedzieć, iako daleko do Zamku przez błoto, albo przez wodę etc. Teraz nowo wydana Roku 1566 w Krakowie Łazarz Andrysowic wybijał.

Pragnąc zachęcić czytelnika do studiowania geometrii podaje autor jasno i przystępnie podstawowe wiadomości z geometrii. Potem omawia miary używane w różnych częściach Polski w wieku XVI oraz sposoby mierzenia w terenie.

Książka napisana stylem pełnym prostoty, językiem czystym, przewyższającym ten, którym posługuje się np. Brożek w jednej ze swych rozpraw poświęconej omówieniu Geometrii Grzepskiego.

Chociaż Grzepski nie był z zawodu ani technikiem, ani matematykiem, zasłużył na zaszczytne miejsce w historii matematyki jako autor najdawniejszej polskiej książki o miernictwie i pierwszego zarazem polskiego podręcznika do nauki geometrii.

Facsimile tej książki wykonane przez S. Oleszczyńskiego wydał w Warszawie w woku 1861 matematyk polski Julian Bajer (1806-1872).

Ponowne wydanie fotochemigraficzne ukazało się staraniem Przeglądu Mierniczego w rocznikach 1928-1930. Podobizna ta wyszła w roku 1930 w formacie książkowym.

Cytat na dziś

Nie ma ani jednej dziedziny matematyki, jakkolwiek abstrakcyjna by była, która nie mogła być kiedyś zastosowana do zjawisk rzeczywistego świata.
N.Łobaczewski