matematyka.wiki

matematyka jest prosta

Platon

Platon, wielki filozof grecki, urodził się w roku 427 w Atenach. Młodzieńcze lata Platona, który - jako potomek znakomitego rodu - otrzymał bardzo staranne wychowanie, przypadają na czasy najświetniejszego rozkwitu życia umysłowego Aten.

W duchu prawdziwie greckim, a więc kształcącym zarówno ciało, jak umysł, wychowany młodzieniec w 20 roku życia został uczniem filozofa Sokratesa, z którym przebywał aż do jego śmierci w roku 399. Nauczyciela swego uważał za ideał mędrca i wzniósł mu w swych dziełach nieśmiertelny pomnik.

Opuściwszy po śmierci Sokratesa Ateny podróżował Platon przez 12 lat, przebywając w Egipcie, Grecji Wielkiej, Syrakuzach. Po powrocie w roku 387 założył w Atenach szkołę zwaną Akademią, gdyż mieściła się ona w gaju poświęconym herosowi greckiemu Akademosowi. W gaju tym znajdowało się tzw. gymnasium (gymnos - nagi; była to szkoła ćwiczeń cielesnych), szkoła dla starszej młodzieży.

Ostatnie 40 lat życia przeżył Platon w Atenach w nieustannej pracy naukowej i nauczycielskiej. Zmarł w roku 347, w 80 rocznicę urodzin, otoczony czcią współczesnych, która rychło po jego śmierci zamieniła się w kołach uczniów w rodzaj kultu religijnego.

Akademia Platońska - prototyp starożytnych szkół filozoficznych - była zgromadzeniem uczonych i uczniów; był to raczej instytut współpracy naukowej. Celem nauki było wszechstronne doskonalenie umysłu i serca przez dążenie do poznania prawdy.

Platon jest przedstawicielem kierunku filozoficznego, który nazywamy "idealizmem". Jest to teoria głosząca, że we wszystkich dziedzinach bytu i działania obok pierwiastków realnych, które są przemijające, istnieją pierwiastki idealne, które są wieczne. Ten świat idei, stanowiący główny zrąb filozofii platońskiej - jako zmysłom niedostępny - poznać można jedynie rozumem, więc ważną pomocą w tym dążeniu jest nauka matematyki; poznanie bowiem tworów matematycznych doprowadza człowieka do wyższego stopnia prawdziwej, na rozumie opartej wiedzy. Z poglądu Platona na znaczenie matematyki w dochodzeniu do wiedzy wynika ważna rola, jaką szkoła platońska odegrała w historii matematyki.

Platon podkreśla też etyczne wartości tej dyscypliny jako czynnika kierowniczego w dążeniu do nabycia cnót, z których najważniejszą jest "umiłowanie mądrości". Wyrazem zapatrywań Platona był ów słynny napis umieszczony u wejścia do Akademii: Medeis ageometretos eisito mu ten slegen - Nikt, kto nie umie geometrii, nie ma wstępu do mego domu.

Platon, którego pisma przechowały się w całości, nie pozostawił dzieł czysto matematycznych, ale w wielu swych dialogach porusza różne problemy matematyczne i astronomiczne. W dialogu Menon mamy pierwszy w Iiteraturze greckiej dowód twierdzenia Pitagorasa dla trójkąta prostokątnego równoramiennego, w Timaiosie jest mowa o powstawaniu trójkąta równobocznego oraz kwadratu przez odpowiednie zestawianie trójkątów prostokątnych oraz o wielościanach foremnych, w Parmenidesie mamy pierwszą definicję koła.

Jedną z najważniejszych zasług szkoły platońskiej było stworzenie metodyki zadań konstrukcyjnych, przy których obowiązuje zasadniczy postulat: do konstrukcji czysto geometrycznych wolno używać tylko cyrkla i liniału. Takie właśnie konstrukcje nazywamy dziś „platońskimi“.

 

Cytat na dziś

Matematyka tylko wtedy będzie mogła rozwijać się równomiernie we wszystkich kierunkach, gdy żadna z dziedzin badawczych nie zostanie zarzucona.
F.Klein