Ułamek odwrotny
Ułamek odwrotny to ułamek, który powstaje przez zamianę miejscami licznika i mianownika w danym ułamku. Dla ułamka $\frac{a}{b}$, jego ułamkiem odwrotnym jest $\frac{b}{a}$.
Definicja
Dla ułamka $\frac{a}{b}$, ułamek odwrotny definiujemy jako:
$$\frac{a}{b} \longrightarrow \frac{1}{\frac{a}{b}}=\frac{b}{a}$$
Ważne uwagi
- Ułamek pomnożony przez swój ułamek odwrotny zawsze daje wynik 1: $\frac{a}{b} \cdot \frac{b}{a} = 1$
- Ułamek odwrotny do liczby całkowitej $n$ to $\frac{1}{n}$
- Ułamek odwrotny do 1 to też 1
- Nie istnieje ułamek odwrotny do 0, ponieważ nie można dzielić przez zero
Przykłady
- Ułamek odwrotny do $\frac{2}{3}$ to $\frac{3}{2}$
Wyjaśnienie: Zamieniamy miejscami licznik (2) i mianownik (3)
- Ułamek odwrotny do $\frac{1}{2}$ to $\frac{2}{1}=2$
Wyjaśnienie: Zamieniamy 1 i 2 miejscami. $\frac{2}{1}$ można uprościć do 2
- Ułamek odwrotny do $\frac{5}{11}$ to $\frac{11}{5}$
Wyjaśnienie: Zamieniamy miejscami 5 i 11
- Ułamek odwrotny do $-\frac{4}{5}$ to $-\frac{5}{4}$
Wyjaśnienie: Zamieniamy 4 i 5 miejscami. Znak minus pozostaje na swoim miejscu
Zastosowanie ułamków odwrotnych
Ułamki odwrotne są szczególnie przydatne przy dzieleniu ułamków. Dzielenie przez ułamek jest równoważne mnożeniu przez jego odwrotność:
$$\frac{a}{b} \div \frac{c}{d} = \frac{a}{b} \cdot \frac{d}{c}$$
Przykład:
$\frac{2}{3} \div \frac{1}{4} = \frac{2}{3} \cdot \frac{4}{1} = \frac{8}{3}$
Ćwiczenie
Spróbuj znaleźć ułamki odwrotne do:
- $\frac{3}{7}$
- $\frac{8}{5}$
- $-\frac{1}{3}$
- $2$ (pamiętaj, że to to samo co $\frac{2}{1}$)
Pamiętaj, że umiejętność szybkiego znajdowania ułamków odwrotnych jest bardzo przydatna, szczególnie przy dzieleniu ułamków i rozwiązywaniu równań z ułamkami.