Zadanie 28
(2pkt)
Wykaż, że dla dowolnych liczb rzeczywistych $a$ i $b$ prawdziwa jest nierówność $3a^2-2ab+3b^2\ge0$.
W tym zadaniu mamy udowodnić, że dla dowolnych liczb rzeczywistych $a$ i $b$ wyrażenie $3a^2 - 2ab + 3b^2$ jest zawsze większe lub równe zero. Skorzystamy z wzorów skróconego mnożenia, aby przekształcić wyrażenie i przeanalizować jego składniki.
Rozwiązanie:
1. Rozpisanie podanego wyrażenia.
Zauważmy, że możemy wykorzystać wzór skróconego mnożenia na kwadrat różnicy, czyli $(a - b)^2 = a^2 - 2ab + b^2$. Celem jest przekształcenie wyrażenia $3a^2 - 2ab + 3b^2$ w taki sposób, aby zawierało składniki odpowiadające temu wzorowi:
Rozpiszmy wyrażenie z treści zadania:
$$3a^2 - 2ab + 3b^2$$
Możemy zapisać to wyrażenie jako sumę dwóch części:
$$3a^2 - 2ab + 3b^2 = (a^2 - 2ab + b^2) + 2a^2 + 2b^2$$
Wykorzystując wzór na kwadrat różnicy, mamy:
$$(a^2 - 2ab + b^2) = (a - b)^2$$
Zatem wyrażenie przekształca się do postaci:
$$(a - b)^2 + 2a^2 + 2b^2$$
2. Interpretacja otrzymanego wyniku.
Przeanalizujmy teraz każdy składnik wyrażenia $(a - b)^2 + 2a^2 + 2b^2$:
- $(a - b)^2$ - jest to kwadrat różnicy, więc zawsze jest liczbą nieujemną, czyli większą lub równą zero, ponieważ każda liczba rzeczywista podniesiona do kwadratu daje wynik nieujemny.
- $2a^2$ - jest to wyrażenie, które również jest zawsze nieujemne, ponieważ $a^2 \geq 0$ dla każdej liczby rzeczywistej $a$, a mnożenie przez $2$ nie zmienia tego faktu.
- $2b^2$ - analogicznie, jest to wyrażenie nieujemne, ponieważ $b^2 \geq 0$ dla każdej liczby rzeczywistej $b$, a mnożenie przez $2$ nie zmienia tego faktu.
Podsumowując, wyrażenie $(a - b)^2 + 2a^2 + 2b^2$ jest sumą trzech nieujemnych składników. Ponieważ suma liczb nieujemnych jest również liczbą nieujemną, możemy stwierdzić, że:
$$(a - b)^2 + 2a^2 + 2b^2 \geq 0$$
Wniosek:
Wyrażenie $3a^2 - 2ab + 3b^2$ jest zawsze większe lub równe zero dla dowolnych liczb rzeczywistych $a$ i $b$. Udowodniliśmy, że wyrażenie to nie może przyjmować wartości ujemnych.